Алесь Мазанік: «Гаворыш па‑беларуску? Табе зьніжка!»

Досыць рана я вырашыў: як толькі стану паўналетнім, я пачну размаўляць па‑беларуску і з гэтага ж дня пачну сам зарабляць сабе на жыцьцё. З карэспандэнтам «НН» гутарыць Алесь Мазанік, юнак з роду знакамітай Алены Мазанік.

Ад дажджу мы з Алесем Мазанікам — чалавекам вельмі маладым (яму дваццаць адзін год), але ўжо вельмі вядомым — вырашылі схавацца ў «Старавіленскай карчме». Афіцыянтку нашая беларуская мова прывяла ў ступар. Мы не прамаўлялі клясычнага «я сказаў — гарбаты!», але і просьба прынесьці кавы з цукрам, вымаўленая выразна і галосна, аказалася вышэй ейнага разуменьня. Яна толькі зьбянтэжана лыпала вялікімі цёмнымі вачыма.

— І адкуль такія бяруцца? — задала я досыць рытарычнае пытаньне замест прыгатаванага — пра дыск зь беларускім софтам, калі няшчаснае дзяўчо нарэшце паляцела па памянёную каву. — Ну, як можна не разумець па‑беларуску? Я ўжо не кажу — гаварыць, няхай, але кім трэ быць, каб не разумець?
— Або прыежджая зь іншай краіны, або прыежджая зь вёскі, — выказаў меркаваньне Алесь. — І вось парадокс: я ня раз заўважаў, што людзі, якія прыяжджаюць на Беларусь зь іншых дзяржаваў — Расеі, Украіны, Польшчы — імкнуцца вывучыць нашу мову, а вось прыежджыя зь беларускай вёскі — хочуць мову забыць. Яны бачаць навокал шмат расейскамоўных шыльдаў, чуюць расейскую на вуліцах і проста «выключаюць» беларускую.

— А вы заўсёды размаўляеце па‑беларуску?

— Імкнуся, але здараюцца выпадкі, калі дзеля хуткасьці разуменьня даводзіцца карыстацца расейскай, але я лічу, што лепей ведаць дзьве мовы, чым адну.

— А як прыйшлі да беларускамоўнасьці вы? У вас гэта зь сям’і?

— Хутчэй не. Але склалася так, што досыць рана я вырашыў: у васямнаццаць гадоў, стаўшы паўнагадовым, я пачну размаўляць па‑беларуску і з гэтага ж часу пачну сам зарабляць сабе на жыцьцё. На маё рашэньне паўплываў Зьмітрусь Аўсяньнікаў, менавіта ён увёў мяне ў сьвет беларускасьці, першым назваў мяне Алесем! Шмат хто пад’ялдыкваў мяне, але блізкія падтрымалі. Яны разумелі маё жаданьне быць самастойным і маё меркаваньне, што гаварыць па‑беларуску — гэта правільна. Што правільна быць беларусам. Што ў беларускасьці ёсьць сапраўднасьць. Што насамрэч я ня Саша, а Алесь. І вось на працягу трох гадоў, ад верасьня 2004 году, я імкнуся размаўляць толькі й выключна па‑беларуску, а таксама зарабляць самастойна, каб не сядзець на шыі ў бацькоў, стаць на свае ногі і ў свой час мець магчымасьць стварыць сям’ю. Мне пашанцавала ў тым, што некалькі гадоў таму я ўладкаваўся на кніжны кірмаш на Янкі Купалы, 27, што мой шэф, Раман Сьвірскі, у якога я цяпер працую, таксама беларускамоўны. Ён падтрымаў мяне ў тым, каб стварыць кропку, дзе будзе прадавацца выключна беларускамоўная музыка й літаратура на мове нашых продкаў. Такая кропка адзіная на вялізным кірмашы.

— Вам фінанасава выгадна займацца продажам менавіта беларускамоўных кніг, беларускай музыкі?

— Скажам так: гэта прыносіць ня меншы даход, чым продаж расейскамоўнай літаратуры і небеларускай музыкі. З гэтага можна жыць. Дзякуючы чаму цяпер мара маіх бацькоў пра ўнукаў, здаецца, блізкая да ўвасабленьня.

— У вас ёсьць дзяўчына, вы зьбіраецеся пабрацца?

— Так, ёсьць (твар цяплее). Тацяна‑soNca. Яна таксама беларускамоўная, менавіта яна — дызайнэр вокладкі дыску зь беларускім софтам, які я выпусьціў.

— Вокладка выйшла вельмі стылёвая. Наагул, такія дыскі выходзяць ня кожны дзень. Раскажыце пра яго падрабязьней.

— Пачну з таго, што я лічу вельмі важным працаваць менавіта на Купалы, 27. І вельмі важна, што гэтыя шараговыя, звычайныя абсалютна людзі бачаць беларускія кнігі і дыскі, чуюць беларускае слова — няхай пакуль і ў адной кропцы. Дарэчы, людзям, якія гавораць са мной па‑беларуску, я раблю зьніжку (сьмяецца). І такіх прыкладна 75 адсоткаў ад тых, хто да мяне прыходзіць!

Ідэя зрабіць дыск зь беларусізаванымі праграмамі нарадзілася з таго, што я добра ведаю, якое месца ў жыцьці цяпер займае кампутар. Народ цікавіцца кампутарнымі гульнямі, кампутарнымі праграмамі, і вельмі важна, каб такія рэчы існавалі па‑беларуску. На дыску сабраныя каля 200 самых розных беларусізаваных праграмаў, слоўнікі, рэфэраты. Вялікія разьдзелы — праграмы для мабільнікаў, пераклады гульняў, праграмы‑перакладчыкі. Гэты дыск дапаможа цалкам беларусізаваць кампутар.

— Дарагі Алесь, я паглядзела ваш дыск. Мне падалося, што сабранымі там рэчамі, хутчэй за ўсё, будуць карыстацца якраз тыя, каго ні ў чым ня трэба пераконваць. Але ведаеце, якая думка ў мяне ўзьнікла, калі я праглядала «стралялку» па‑беларуску? Каб беларускія ўлады даўмеліся абавязаць прадаваць падобныя гульні ці фільмы толькі з наяўнасьцю беларускага перакладу, каб пакупнік сам мог выбіраць мову (як раней абавязалі радыёстанцыі круціць 75 адсоткаў беларускай музыкі), то ўяўляеце, колькі грошай дадаткова пацякло б у казну? Пераклады ж, вядома, рабілі б дзяржаўныя ўстановы, як найлепшыя знаўцы беларускай… Ды з такімі грашыма нам ніякія кошты на газ не былі б страшныя!

— Дык падорым ім гэтую ідэю! (Сьмяемся)

— А як, дарэчы, вы вырашылі пытаньне аўтарскіх правоў?

— Большасьць сабраных тут прадуктаў ёсьць у адкрытым доступе ў інтэрнэце, але карыстальніку нашмат больш зручна карыстацца дыскам, чым шукаць і спампоўваць гэтыя рэчы з інтэрнэту. Мы імкнуліся зьвязацца з усімі аўтарамі, зь якімі ўдалося, і атрымалі ад іх дазвол на выкарыстаньне прадуктаў. Калі ж у каго з аўтараў, зь якімі мы зьвязацца не змаглі, узьнікнуць пытаньні — я гатовы зь імі сустрэцца. Мой тэлефон ёсьць на дыску. Сам я займаўся мэнэджмэнтам дыску, працу па кампіляцыі праграмаў рабіў Уладзіслаў‑Дракула. Дарэчы, гэты дыск рабіўся толькі на мае ўласныя сродкі.

— Што, акрамя гэтага дыску, вы прапаноўваеце пакупнікам цяпер?

— У мяне заўсёды вялікі выбар кнігаў. Добра купляюцца кнігі «Беларускага кнігазбору», цікавяць чытачоў выданьні з сэрыі «Кнігарня «Нашай Нівы»… Музыкі таксама шмат. Нядаўна ў мяне закупляўся музычнымі дыскамі дырэктар «Аўтарадыё»… Дарэчы, чамусьці ў мяне рэдка пытаюцца пра дыскі «75‑адсотнікаў», Дарафеевай, Смолавай, Агурбаш і да гэтага, затое часта пытаюцца пра N.R.M., Вайцюшкевіча, Тройцу… Некаторыя людзі прыходзяць да мяне ня толькі для таго, каб нешта набыць, але і для таго, каб проста паразмаўляць па‑беларуску. Тая прадукцыя, літаратура й дыскі, якую я прадаю, выдадзеная легальна. Не прадаю, скажам, кніжку Шарамета, за якую, па‑мойму, можна атрымаць ня толькі 15 месяцаў, але і 15 год. Я не лічу вартым займацца такой літаратурай. Яна запатрабаваныя, але мая задача ня ў тым, каб трапіць у пастарунак, а ў тым, каб стала прапагандаваць беларускае.

— Вы маеце досьвед працы ў грамадзкіх арганізацыях. Які ён, хутчэй станоўчы ці хутчэй адмоўны?

— Толькі станоўчы! Але асабіста мне прасьцей працаваць самому, чым у межах нейкай арганізацыі, нейкай партыі. Кожнаму сваё.

— Астатнім — чужое! А што вы чытаеце самі? Выпісваеце якія газэты, ці вам досыць таго, што прадаяцё?

— Адзначу, што кніжкі, якія я прадаю, маю і ў сваёй прыватнай калекцыі. Даволі даўно працую з «Нашай Нівай». На жаль, беларускія мэдыі маюць абмежаваную колькасьць чытачоў. Як распаўсюднік, магу параіць газэце час ад часу рабіць акцыі бясплатнага распаўсюду. Друкаваць ня дзьве з паловай тысячы экзэмпляраў, а, скажам, 10000 і раскідваць у паштовыя скрыні, раздаваць на вуліцах… Бо пра тое, што гэтая шыкоўная газэта цяпер, пасьля ўсіх забаронаў, яшчэ выдаецца, на жаль, ведаюць нямногія, і трэба пастарацца кола чытачоў пашырыць.

— Не магу не задаць вам пытаньне пра вашу знакамітую сваячку Алену Мазанік. Як усё ж лепш дзейнічаць: так, як яна, ці так, як вы?

— Цяжка сказаць, мне да яе шчэ далёка. Але, прынамсі, у нас ёсьць нешта супольнае.

— Так! Зьнешнасьць. Вы да яе вельмі падобныя зьнешне.

— Як я ведаю, яна даводзіцца мне траюраднай бабуляй. Яна рабіла сваю справу, я раблю сваю. Раблю так, як магу. Раблю так, каб мог з годнасьцю адказаць сваім будучым дзецям на пытаньне: а што ты, тата, зрабіў дзеля нас, дзеля нашай будучыні? Няхай гэта гучыць патасна, але я так жыву.



Наталка Бабіна
Здымак Андрэя Лянкевіча
Наша Ніва

 2007-10-28 09:05:04 Версия для печати

Папярэднія навіны

- Тозик предложил Китаю поучаствовать в реализации проекта "Минск-Сити"
- Бизнес-союзы Калинина и Карягина должны перенести Червенский рынок до 1 июня
- В Минске разработают единую концепцию застройки пр. Победителей
- Ладутько рассказал об автовокзале "Московский", застройке Уручья и историческом центре Минска
- Города-спутники могут появиться вокруг областных центров Беларуси
- Замминистра архитектуры: "Понятие "микрорайон" должно уйти в прошлое"
- Парки Минска готовятся к открытию сезона аттракционов
Туут Аархіў нававiнаў Стужка навінаў у RSS | Архіў навінаў па месяцох


Апошняе ў праекце

1. Інстытут фізкультуры. 1976-2006
2. Прывакзальная плошча 1954-2006
3. Прывакзальная плошча. 1956-2006
4. Вуліца Камсамольская з боку вуліцы Кірава. 1950-я-2006
5. Вуліца Камсамольская, жылы дом на скрыжаваньні з вуліцай Карла Маркса. 1951-2006
6. Спуск да праспэкта з боку вуліцы Чырвонаармейскай. 1956-2006
7. Вуліца Карла Маркса, скрыжаваньне з вуліцай Валадарскага. Пач. XX ст.-2006
8. Касьцёл Прысьв. Дзевы Марыі і будынак былога езуіцкага калегіюма. 1917-2006
9. Плошча Свабоды. Будынак былога базыліянскага кляштара. Кан. XIX ст.-2006
10. Плошча Свабоды. Вуліца Кірылы і Мяфодзія. 1918-2006
11. Плошча Свабоды. Катэдральны праваслаўны сабор Сьв. Духа. Кан. XIX ст.-2006
12. Тэатар імя Янкі Купалы. 1931 - 2006
13. Расейскі драматычны тэатар. 1929 - 2006.
14. Вуліца Карла Маркса. Музэй гісторыі і культуры Беларусі. 1938 - 2006
15. Скрыжаваньне вуліцаў Карла Маркса і Леніна. 1939 - 2006.
16. Праспэкт Незалежнасьці і ўваход у Цэнтральны сквэр. 1938 - 2006.


Меню



Пошук


 


Фотазамалёўкі


· Іншы Менск

polack.by – Сайт о городе Полоцке.


Апытаньне


На якой мове павінны гучаць абвесткі на менскім чыгуначным вакзале, ці дублявацца на некалькіх?

На беларускай
На расейскай
На беларускай і расейскай
На беларускай і польскай
На беларускай і ангельскай
На беларускай, расейскай і ангельскай
На беларускай, расейскай і польскай
На беларускай, польскай і ангельскай
На расейскай і ангельскай



Вынікі

Адказаў 1602
Іншыя апытаньні


Апошняе на форуме


Няма дадзеных


Апошнія артыкулы


- Васіль Шарапаў "Сённяшняе і заўтрашняе сталіцы"
- Анатолъ Вялюгін, Тарас Хадкевіч "Рукі дружбы"
- Мікола Ткачоў "Сцяг ветэрана"
- Тарас Хадкевіч "Мінскі трактар"
- Алесь Асіпенка "Поступ веку"
- Ніл Гілевіч "Мой горад"
- Аляксандр Міронаў "За пераездам"
- Іван Навуменка "Афрыка ў Мінску"
- Іван Грамовіч "Мінскія поры года"
- Сяргей Грахоўскі "Тры песні любві"
- Рыгор Няхай "Мінскія замалёўкі"
- Уладзімір Карпаў "Мінскія сустрэчы"
- Яфім Садоўскі "Андруша"
- Мікалай Аляксееў "Абарона Мінска"
- Кузьма Чорны "Мінск"
- Раман Сабаленка "Першы пробны"
- Янка Скрыган "Падзяка"
- Станіслаў Шушкевіч "Родны горад"
- Яўген Рамановіч "Беларуская хатка"
- Цімафей Саладкоў "Векапомны семнаццаты"
- Антон Бялевіч "Камароўка"
- Уладзімір Караткевіч, Адам Мальдзіс "Горад паўстае. 1863-1864"
- Кастусь Кірэенка "Вуліца Янкі Купалы"
- Аляксей Русецкі "Аб Мінску"
- Алесь Бачыла "Самы лепшы горад"
- Еўдакія Лось "Мінчанка"
- Алесь Звонак "Ленінскі праспект"
- Міхась Калачынскі "На мінскіх вуліцах"
- Мікола Хведаровіч "Красуй, наш Мінск"
- Максім Лужанін "У роднай сталіцы"
- Максім Танк "Табе складаю гэты гімн"
- Аляксей Зарыцкі "Лебедзі"
- Анатоль Вялюгін "Палац піянераў"
- Васіль Вітка "Няміга"
- Пятро Глебка "Дзень вайны"
- Аркадзь Куляшоў "Вуліца Маскоўская"
- Анатоль Астрэйка "Плошча Свабоды"
- Піліп Пестрак "Кірмаш" Урывак з паэмы
- Янка Купала "Водклік з 29 кастрычніка 1905 г. у Мінску"
- Мікола Аўрамчык "Домік I з'езда РСДРП"
- Рыгор Барадулін "Мянеск"
- Пімен Панчанка "Слова пра Мінск"
- Павал Севярынец. "Нацыянальная ідэя". Вытрамкі.
- Прывілей Менску на Магдэбургскае права 1499 года
- Вуліца Валадарскага, 13. Дом фон Гельперсен.
- Вуліца Ракаўская, 14. Дом Рубінштэйна.
- Вуліца Рэвалюцыйная, 15. Дом Бакштанскага.
- Вуліца Ракаўская, 17, дом Чэрчыса.
- Вуліца Герцэна, 4. Дом Вігдорчыкаў
- Вуліца Валадарскага, 4. Дом Старобінскай.
- Вуліца Рэвалюцыйная, 13. Дом Варгафціка
- Вуліца Камсамольская, 7
- Вуліца Рэвалюцыйная, 24. Дом Залкінда.
- Вуліца Рэвалюцыйная, 11. Дом Фішэра.
- Вуліца Рэвалюцыйная, 22. Дом Фішэра.
- Вуліца Рэвалюцыйная, 28. Дом Ельскіх.
- Рашэньне Менскага гарадзкога Савета дэпутатаў ад 5 верасьня 1991 г. №167 "Аб гербе г.Мiнска i аб вяртаннi гораду яго гiстарычнай назвы Менск"
- Галіна Булыка "Стары Менск"
- Брылевічы
- Вуліца Савецкая, 17
- III Дом Саветаў. Вуліца Максіма Багдановіча, 23.
- I Дом Саветаў, вуліца Савецкая, 19
- Адкрыты ліст гісторыкаў аб неабхонасьці спыненьня гвалтоўнага разбурэньня гістарычнага цэнтра Менска
- М Валодзін "Койдановская", верш
- М.Валодзін "Музыкальный переулок", верш
- М. Валодзін "Соборная площадь", верш
- Ракаўская вуліца, 24.
- Вуліца Рэвалюцыйная, 4 і 6.
- Аб зацьверджаньні сьпіса будынкаў і збудаваньняў, якія зьяўляюцца аб'ектамі гісторыка-культурнай спадчыны ў межах гістарычнага цэнтра Менска
- Перайменаваньні менскіх вуліцаў падчас нямецкай акупацыі
- Антон Адамовіч "Менску (на ўгодкі вялікае пажогі)"
- Ведамасныя жылыя дамы ў цэнтры Менска
- Рэвалюцыйная вуліца
- Ленінградская вуліца


Наш гузік



код гузіка



Лічыльнікі